1- شكل هاي آن ها اغلب با شكل هاي دانش آموزان پايه هاي بالاتر متفاوت است.

2- شكل هايي را كه در كشيدن آن ها مهارت دارند ، به طور مرتب در كارهايشان تكرار مي كنند.

3- براي كشيدن انسان ،‌ خانه ، درخت ، پرنده يا ماشين ،‌ شكل هاي زيادي اختراع مي كنند.

4- اشياء را همان طور كه مي شناسند و احساس مي كنند ، مي كشند.

5- اشيائي را كه به نظر آن ها مهم تر است يا شناخت بيشتري از آن ها دارند، بزرگ تر مي كشند و آن چه كوچك كشيده شده يا حذف مي شود به نظر آن ها مهم يا لازم نيست.

6- اشياء يا اجزاي تصوير را طوري در صفحه قرار مي دهند كه گويي همه روي يك خط قرار گرفته اند ؛ اين خط ،‌ گاهي در لبه ي پايين كاغذ و گاهي كمي بالاتر از آن كشيده مي شود.

7- در كارها از شكل هاي هندسي اي كه مي شناسند ، استفاده مي كنند.

8- از يك شكل هندسي براي نشان دادن چندين موضوع استفاده مي كنند (براي مثال، با استفاده دايره ، خورشيد، گل ، سر انسان يا حيوان ، ميز ، سيب ، لامپ و ... مي كشند.

9- آن چه را مي كشند ، ساده مي كنند و به جزئيات نمي پردازند.

10- در رنگ آميز ، هميشه از واقعيت تقليد نمي كنند بلكه بيشتر رنگ هاي ذهني و احساس شخصي خود را براي اشياء يا موجودات به كار مي برند.

مباني نقاشي كودكان

 فعاليت نقاشي ، كودكان را به «خوب ديدن» و «دقيق و عميق ديدن» تشويق مي كند . توجه دقيق كودك به آن چه با چشم مي بيند يا تصاويري كه با تخيل در ذهن خود مي سازد به او كمك مي كند بهتر نقاشي كند. معلم در نقاشي‌، هر دو جنبه (خوب ديدن و دقيق و عميق ديدن) را تقويت كرده و ترسيم و هماهنگ كردن اجزاي موضوع را در صفحه هدايت مي كند. حساسيت بصري كود بر نحوي ديدن و رسم كردن تصاوير تاثير مي گذارد.

 بايد توجه كودكان را در فرصت هاي مناسب به شكل هاي متنوع طبيعي و ساخته ي دست بشر ، تنوع رنگ ها ، بافت هاي گوناگون طبيعي و مصنوعي و به طور كلي ، دقت در ديدن و درك موضوعات مختلف جلب كرد. براي مثال ، ديدن يك ذرت در كلاس و مشاهده ي قسمت هاي مختلف آن زير ذره بين ، شمرده    دانه هاي هر رديف، لمس كردن پوست ذرت و بو كردن كاكل آن ، ديدن برش عرضي و طولي ذرت و بررسي آن براي كودكان بسيار جذاب است.

 گردش در طبيعت ، آوردن اشياي مختلف به كلاس ، جمعي آوري نمونه هاي برگ ها ، سنگ ها ، صدف ها و ... نمايش دادن عكس ها يا فيلم هايي از پديده هاي متنوع طبيعي (مانند حيوانات ،‌حشرات ، پرندگان ، ماهي ها ، قارچ ها  صدف ها ، سنگ ها و ...) به تقويت حساسيت و دقت بصري كودكان كمك مي كند . با اين همه ممكن است كودكان هنگام نقاشي كردن به رنگ ها ،‌اندازه ها و حتي شكل هاي ذهني بيش از آن چه به صورت واقعي مي بينند ، گرايش داشته باشند. معلم با توجه به توان هر يك از دانش آموزان ، نقاشي هاي متنوع آن ها را از يك موضوع مي پذيرد.

وقتي شاگردان شروع به نقاشي مي كنند، معلم نيز آن ها را در مورد ايجاد هماهنگي ، نظم و زيبايي بيشتر راهنمايي مي كند. كودكان ، نظم و تركيب زيبا را از طبيعت و محيط زندگي ، معلمان ،‌والدين ، همسالان ، آثار هنري و حتي اشياي طراحي شده در خانه، ‌مدرسه و اجتماع مي آموزند.

نقاشی کودک ، بیانگر شخصیت درونی

آیا تا به حال به نقاشی یک کودک نگاه کرده و از باز تاب اندیشه و احساس این هنرمند خردسال شگفت زده شده اید؟ آیا تا به حال با خود اندیشید ه اید که کودکتان با کشیدن خانه ای بی پنجره و یا آدمکی که فاقد تنه است و به جای آن دو دست از دو طرف سرش بیرون آمده و یا درختی با برگهای سوزنی چه چیزی را می خواهد برای شما بازگو کند؟

نقاشیهای کودکان نوعی گیرایی آنی دارند، آنها ساده، جذاب و سرشار از زندگی و هویتند. کودکان با نقاشیهای خود حرف می زنند، حرفهایی که به دلایل گوناگون قادر به گفتن آنها نیستند. نقاشی نیز همانند خواب و رویا به آنها این اجازه را می دهد که خود را ازممنوعیت ها سازند و با ما در حالتی نا خودآگاه، درباره مسائل، کشفیات و دلهره هایشان صحبت کنند.

تخیلات هنری همانند خواب و رویا، در ژرفای ضمیر ناخودآگاه هر کس به جستجو می پردازد و ژرف ترین محتویات درونی فرد را متظاهر می سازد. کودک نیز به کمک نقاشی دلهره ها و کشمکش های درونی خویش را آشکار می سازد و بدین طریق اثر آنها را کاهش می دهد. در حقیقت وقتی مسائل و مشکلات عاطفی بر روی کاغذ منعکس می شوند به صورت تازه و جداگانه ای که کمتر دلهره آور است در می آیند.

کودک خیلی زود در می یابد که رسم و نقاشی وسیله ای بیانی است که با افکار او مطابقت می کند و او را در تخیلاتش، آزاد می گذارد و در عین حال لذت سرشاری برای او فراهم می آورد؛ علاوه بر آن نقاشی کردن به او اجازه می دهد که افکار درونی اش و درحقیقت خویشتن خودش را نشان دهد. به هر حال تعبیرو تجزیه و تحلیل نقاشی کودکان فقط مورد توجه بزرگسالان است. هنگامی که کودک به وسیله تصویر اظهار نظری می کند، بسیاری از جوانب شخصیت خویش را آشکار می سازد؛ ولی او اینکار را برای دلخوشی ما و یا فراهم کردن امکان شناخت و بررسی روانشناسی نمی کند؛ بلکه آنچه برای او مهم است بیرون ریختن تجربه های اندوخته شد ه ای است که نمایانگر وجود اوست...

وقتی کودک، آدمکی را ترسیم می کند، قبل از هر چیز شکل خود یا درکی را که از بدن و تمایلاتش دارد بیان می کند. در واقع بین برخی از خطوط آدمک نقاشی شده، و خصوصیات جسمی و روانی کودکی که آنرا ترسیم کرده، ارتباط مشخصی وجود دارد.

اگر آدمک درمجموع هماهنگ باشد، احتمال بسیاری وجود دارد که کودک کاملاًسازگار باشد؛ اما هنگامی که آدمک در اندازه ای خیلی کوچک یا گوشه کاغذ ترسیم شود، نشانگر این است که کودک خود راکم ارزش می پندارد و قادر به برقراری ارتباط مناسب با دیگران نیست. و یا اگر آدمک بزرگ ترسیم شود، می توانیم حدس بزنیم که با کودکیزود رنج و حساس روبرو هستیم که همیشه فکر می کند به او ظلم شده است. کودکانضعیف ودرون گرا،اغلب برای آدمک پا نمی گذارند، یااورابه حالت نشسته نقاشی می کنند وبالاخره کودکانپرخاشگر، که آدمک خود را با خطوطی خشک وزاویه دار نشان می دهند.

خانواده

اعضای یک خانواده هماهنگ، درنقاشیهای کودکان، همیشه با هم و دست در دست هم نشان داده می شوند. اگر این اشخاص دستهای یکدیگر را بگیرند، همدیگر را ببوسند و یا با هم بازی کنند درجه صمیمیت آنها بیشتر است. کودک، در نقاشی خانواده، تصویر خود را نزدیک شخصی نقاشی می کند که حس کند در کنارش راحت تر است و یا اورا بیشتر از همه دوست دارد؛ ولی اگر کودکی فکر کند که مثلاً خواهرش بیش از او مورد توجه پدر و مادراست، در نقاشی خود خواهرش را بین پدرو مادر و خود را دورتراز آنها در حاشیه کاغذ قرار می دهد. دربعضی از نقاشیها تعدادی از افراد خانواده در داخل خانه و تعدادی دیگر درخارج ازخانه نمایش داده می شوند. اینگونه نقاشیها یا منعکس کننده غیبت واقعی شخص یا اشخاصی است که در خارج از خانه ترسیم شده اند و یا کمبود جذابیت عاطفی کودک را نسبت به آنها می نمایاند.

در بیشتر نقاشیهایی که کودکان ترسیم می کنند، همیشه یک شخصیت اصلی وجود دارد که کودک بیشترین بار احساسی خود را چه به صورت عشق و ستایش و چه به صورت ترس و دلهره بر روی او مستقر می کند. این شخصیت اصلی غالباً قبل از دیگران ترسیم می شود؛ زیرا او اولین شخصی است که کودک به او فکر می کند. این شخصیت اصلی، همیشه درانداره ای بزرگتر از دیگر اشخاص و با جزئیاتی بیشتر و کامل تر ترسیم می شود.

هنگامی که در نقاشی خانواده، یکی از اعضای خانواده وجود ندارد، می توان نتیجه گرفت که کودک آگاهانه یا ناخود آگاه آرزوی نبودن آن شخص را دارد. این پدیده بیشتر در نقاشیهای کودکانی دیده می شود که با گذشت چند سال هنوز تولد خواهر یا برادر کوچکتر از خود را نپذیرفته اند. بنابر این با حذف این کودک مزاحم از نقاشی خود، خود را در دوران طلایی که قبل از تولد نوزاد در آن زیسته اند، به تصویر می کشند.

نقاشی هایی از جنس احساس

نقاشی بچه ها را چگونه تفسیر كنیم

نقاشی زبان كودك است. كودكان برخلاف بزرگسالان هستند. آنها از طریق نقاشی كشیدن، قصه گویی، بازی كردن و… شناخته می شوند.

نقاشی به ما كمك می كند تا به دنیای درونی و روح كودك پی ببریم، بدانیم چه نیازهایی دارد، آیا كودك ناسازگار یا بیمار است؟ در بزرگسالی می خواهد چه كاره شود و… به دلیل علاقه ی بسیار ی از خانواده های عزیز و اهمیت نقاشی كودكان در این مقاله مفهوم خورشید، ماه، آسمان، زمین، اتومبیل و حیوانات رابا هم بررسی می كنیم، لطفاً توجه داشته باشید كه شما به كودك، موضوع نقاشی نمی دهید و خودش آزادانه نقاشی می كند.

1ـ خورشید و ماه

در اغلب نقاشیهای كودكان، خورشید دیده می شود. خورشید نشانه ی امنیت، خوشحالی، گرما، قدرت و به قول روانشناسان خورشید به معنی پدر است. وقتی رابطه كودك و پدر خوب است كودك خورشید را در حال درخشیدن می كشد و وقتی رابطه ی آن دو مطلوب نیست كودك خورشید را در پشت كوه ناپدید می كند.

ترس كودك از پدر به رنگ قرمز تند و یا سیاه در نقاشی دیده می شود. البته با یك نقاشی ما به قضاوت نمی پردازیم بلكه باید چندین نقاشی كودك را بررسی كرد. ماه نشانه ی نیستی است. اغلب كودكان ماه را كنار قبر و قبرستان می كشند. كودكان در نقاشی خود ماه را با مرگ معنی می بخشند.

2ـ آسمان و زمین

آسمان به معنی الهام و پاكی است. ولی زمین به معنی ثبات و امنیت می باشد. كودكان خیلی كوچك هیچ وقت خطی برای نشان دادن زمین ترسیم نمی كنند، ولی در سن 5 یا 6 سالگی كه آغاز به درك دلایل منطقی می كنند به كشیدن زمین نیز می پردازند.

3ـ اتومبیل

درجامعه ی امروزی ماشین نشانه قدرت است، به همین دلیل در نقاشیهای كودكان مخصوصاً پسر بچه ها ماشین زیاد دیده می شود. وقتی یكی از اعضای خانواده كه اغلب پدر و گاهی خود كودك است، رانندگی می كنند، از دیدگاه برون فكنی اهمیت پیدا می كند. بیشتر نوجوانان به بهانه ی اینكه كشیدن تصویر آدم حوصله شان را سرمی برد یا سخت است، از كشیدن شكل آدم خودداری می كنند اما به اعتقاد پژوهشگران ترجیح دادن كشیدن ماشین در این دوره خود به خود نشان دهنده ی وابسته بودن شخص به دنیای خارج و زندگی ماشینی است. البته این مسائل بستگی به سن، فرهنگ و عوامل ذهنی و… نوجوان دارد.

4ـ حیوانات

اگر در نقاشی كودك شما تصاویر حیوانات دیده می شود ، ممكن است دلایل مختلفی وجود داشته باشد كه شما با صحبت كردن با كودك پی به آن می برید. كودكی كه در روستا زندگی می كند و یا حیوانات خانگی دارد و یا عاشق حیوانات باشد و یا حتی زیاد به باغ وحش برود طبیعی است كه حیوان بكشد. پس فرهنگ و طرز زندگی كودك در خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر كودك به نوعی با حیوانات رابطه نداشته باشد و حیوان برای او در دسترس نباشد تصویر حیوان در نقاشی او اهمیت خاصی پیدا می كند. گاهی ممكن است كودك احساس گناه و تقصیری را كه تجربه كرده و جرأت نكرده آن را ابراز كند در نقاشی و در قالب حیوان نشان دهد.

مثلاً كودكی ممكن است به دلیل اینكه دیشب درجایش خرابكاری كرده و سرزنش شده ، احساس گناه كرده باشد و در نقاشی اش شكل حیوان خاصی را مثل مارمولك بكشد. كشیدن حیوانات درنده نشانه ی فشارهای درونی مخفی كودك است. مثلاً كودكی كه نسبت به برادر كوچكتر تازه به دنیا آمده اش حسادت می كند، در نقاشی ممكن است گرگ بكشد كه این نشان دهنده ی ترس و دلهره ی كودك از تازه وارد كوچولو است.دوستان خوبم، توجه داشته باشید كه در تجزیه و تحلیل نقاشی كودكان كه كاری بسیار ظریف و حساس است چون یك كار تخصصی و تجربی است شما رأی قطعی نمی دهید. كودك شما باید خودش به میل خودش موضوع نقاشی را اتنخاب كند.

شما نباید بالای سر او بنشینید و به او مداد رنگی به میل خودتان بدهید. او در نقاشی كردن باید آزادی كامل داشته باشد. در پایان نقاشی از كودك بخواهید كه در مورد تصاویر كشیده شده برای شما حرف بزند. این گونه اطلاعات به شما در تجزیه و تحلیل نقاشی كودك كمك می كند. كودكان را به كشیدن تشویق كنید اما آنها را مجبور نكنید كه همین الان برای شما نقاشی بكشند.

 http://www.soltaniashurpuri.blogfa.com/post-8.aspx